Nieswoiste zapalenia jelit (NZI), znane również jako choroby zapalne jelit (ang. Inflammatory Bowel Disease, IBD), to grupa przewlekłych chorób zapalnych przewodu pokarmowego. Choć przyczyna NZI nie jest do końca znana, uważa się, że jest to wynik złożonej interakcji między czynnikami genetycznymi, środowiskowymi oraz odpowiedzią immunologiczną organizmu.
Do najważniejszych chorób z tej grupy należą:
choroba Leśniowskiego-Crohna
wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Choroba Leśniowskiego-Crohna może dotyczyć każdego odcinka przewodu pokarmowego, od jamy ustnej po odbyt, chociaż najczęściej zajmuje końcowy odcinek jelita cienkiego (jelito kręte) i początkowy odcinek jelita grubego.
Objawy choroby
Leśniowskiego-Crohna:
- Bóle brzucha
- Biegunka, często z domieszką krwi
- Utrata masy ciała
- Gorączka
- Uczucie zmęczenia
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (ang. Ulcerative Colitis)
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego dotyczy wyłącznie jelita grubego (okrężnicy i odbytnicy) i charakteryzuje się ciągłym stanem zapalnym błony śluzowej. Objawy obejmują:
- Biegunka z krwią i śluzem
- Bóle brzucha
- Pilność wypróżnień
- Utrata masy ciała
- Zmęczenie
Diagnostyka NZI obejmuje szereg badań, takich jak endoskopia (kolonoskopia lub gastroskopia), badania obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny), a także badania laboratoryjne (krwi i stolca).
Leczenie NZI jest zindywidualizowane i może obejmować:
- Leki przeciwzapalne (np. aminosalicylany, kortykosteroidy)
- Immunosupresanty
- Leki biologiczne
- Antybiotyki
- Dietę i suplementację
- W niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne
Co zrobić po zauważeniu objawów NZI?
Zgłosić się pilnie o do lekarza rodzinnego lub lekarz chorób wewnętrznych. Interniści są szkoleni w rozpoznawaniu i leczeniu szerokiego spektrum chorób wewnętrznych, w tym chorób przewodu pokarmowego.
Czy powikłania po nieleczonym NZI mogą być niebezpieczne?
Nieswoiste zapalenia jelit (NZI) mogą prowadzić do poważnych powikłań, które mogą zagrażać zdrowiu, a nawet życiu pacjentów.
Powikłania Choroby Leśniowskiego-Crohna:
- Przewlekłe zapalenie może prowadzić do zwężenia światła jelita, co może powodować niedrożność, wymagającą interwencji chirurgicznej.
- Stan zapalny może prowadzić do powstawania przetok (nieprawidłowych połączeń między jelitami a innymi narządami lub skórą) oraz ropni (nagromadzeń ropy), które często wymagają drenażu chirurgicznego.
- Ciężkie zapalenie może prowadzić do perforacji (przebicia) ściany jelita, co jest stanem zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej operacji.
- Z powodu zaburzeń wchłaniania składników odżywczych, pacjenci mogą cierpieć na niedożywienie, niedobory witamin i minerałów.
- U pacjentów z długotrwałym stanem zapalnym jelit istnieje zwiększone ryzyko rozwoju raka jelita grubego i innych nowotworów.
Powikłania Wrzodziejącego Zapalenia Jelita Grubego:
- Megacolon toxicum (toksyczne rozdęcie okrężnicy), to stan, w którym jelito grube ulega znacznemu rozdęciu i zapaleniu, co może prowadzić do perforacji. Jest to stan wymagający natychmiastowej interwencji medycznej.
- Intensywne krwawienie z wrzodów jelita grubego może prowadzić do anemii i wymagać transfuzji krwi.
- Pacjenci z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego mają podwyższone ryzyko rozwoju raka jelita grubego, szczególnie jeśli choroba trwa wiele lat.
- NZI mogą być związane z różnymi schorzeniami skórnymi, takimi jak rumień guzowaty czy piodermia zgorzelinowa.
- U pacjentów z NZI często występuje zapalenie stawów, co może prowadzić do bólu i obrzęku stawów.
- Powikłania oczne, takie jak zapalenie błony naczyniowej oka, mogą również wystąpić u pacjentów z NZI.
- NZI mogą prowadzić do stłuszczenia wątroby, zapalenia dróg żółciowych (pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych) i innych schorzeń wątroby.
Jeśli zauważyłeś u siebie wyżej wymienione objawy pilnie zarejestruj wizytę u lekarza!